کلمات عظیم و کبیر در قرآن کریم در موارد بسیاری به کار رفته اند، از جمله این که صفت برای اجر قرار گرفته اند.
بعضی از مفسّران، «اجر کبیر»، «اجر عظیم» را در قرآن به معنای ثواب و پاداش بزرگ و فراوان، تفسیر نموده اند. صفت کبیر ممکن است جنبه ی کمّی داشته باشد؛ مثلا کبیر که در مقایسه با صغیر مطرح می گردد، یعنی اجری که نسبت به اجر کم تر (صغیر) مطرح می گردد و از آن بزرگتر است.
اما صفات عظیم و کریم بیشتر جنبه ی کیفی دارند.
اجرعظیم، شکوه و عظمت اجر را در مقایسه با اجر و پاداش هایی که شکوه و عظمت کم تری دارند می رساند.
اجر کریم نیز جنبه ی کیفی دارد و به کرامت و ارزش و بزرگی نفس کریم اشاره دارد. خداوند به نیکوکاران اجر کریم می دهد، یعنی خداوند آنقدر کرامت ذات دارد که بدون منت و چشم داشتی، با کرامت خود با ما برخورد می کند و این جنبه¬ی کیفی دارد.
اما گروهی دیگر برای این کلمات مثال و مصداق آورده اند و منظور از اجر کبیر، اجر عظیم و اجر کریم را بهشت دانسته اند.
به هر حال، اگر چه هر سه صفت برای اجر در قرآن به معنای پاداش بزرگ و فراوان است و تفاوتی از این جهت ندارند، و حتی مصداقی مانند بهشت را برای آن ذکر کرده اند، اما این صفات برای اجر، نشان دهنده تفاوت مراتب ثواب و پاداش نسبت به عمل مورد نظر و انجام دهندۀ آن دارد؛ برای همین برخی از مفسّران این صفات را نشان دهنده مراتب پاداش می¬دانند.
1. «اجر کبیر»؛ یعنی اجری که هم به حسب ذاتش بزرگ باشد هم به حسب عدد که کمترینش ده برابر است. گویا به آیۀ «هر کس کار نیکى انجام دهد ده برابر به او پاداش دهند» اشاره دارد. برخی می گویند: «اجر کبیر»، اجری است که کسی مقدارش را نمی داند جز همان کسی که عطا فرموده است.
2. «اجر عظیم»؛ یعنی خدا از باب تفضّل اضافه بر آن وعده اى که در مقابل عمل نیکوکاران داده پاداش بزرگى نیز به آنان عطا خواهد کرد.
3. «اجر کریم»؛ یعنی پاداش نیکو در آخرت بدون درخواست و طلب همراه با تکریم و گرامیداشت.
منابع:
http://www.namaz24.blogfa.com/post/20
http://islamquest.net/fa/archive/question/fa21923
ذنب چیست؟